بەپێی هەواڵی کوردپرێس، دکتۆر ئاسۆ فەرەیدون، ئەندامی لیژنەی نەوت و غاز لە ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، بە دەنگی ئەمریکای ڕاگەیاند: "عێراق جدییە لە ناردنە دەرەوەی نەوتی هەرێمی کوردستان، بەڵام پرۆسەکە پێویستی بە ئیجرائاتی هونەری زۆر هەیە و دەبێت دانوستان لەگەڵ تورکیاو کۆمپانیاکانیش بکرێت."

لە ڕۆژی ۵ ی مانگی ۱۱ ی ۲۰۲۴، ئەنجومەنی وەزیرانی عێراق پێشنیارێکی بۆ هەموارکردنەوەی یاسای بودجەی سێ ساڵەی عێراق پەسەند کرد، بەپێی هەموارەکە وەزارەتی دارایی عێراق لە چوارچێوەی خەرجییە سیادییەکانی بودجە بڕی ۱۶ دۆلار خەرج دەکات بۆ تێچووی بەرهەمێنان و گواستنەوەی هەر بەرمیلێک نەوتی هەرێم.

بە ڕای چاودێران، حکوومەتی عێراق لەکاتێکدا ڕەزامەندی لەسەر ناردنە دەرەوەی نەوتی هەرێم و زیادکردنی نرخی بەرهەمهێنانی نەوتەکەی دەربڕیووە هەست بە "ئیحراجی" دەکات لەبەردەم ڕای گشتیدا، بەو پێیەی بە بێ بەرامبەر موچە بۆ هەرێمی کوردستان ڕەوانە دەکات.

پێشنیارەکەی حکوومەتی عێراق بۆ هەمواری یاسای بودجەو زیادکردنی دەرهێنان و گواستنەوەی نەوتی هەرێم لەکاتێکدایە، تێچووی دەرهێنانی هەر بەرمیلێک نەوت لە ناوچەکانی خوارووی عێراق نزیکەی ۷ دۆلارە، بەڵام تێچووی دەرهێنانی بەرمیلێک نەوتی هەرێم سەرووی ۲۳ دۆلارە. هۆکاری ئەمەش بۆ شاخاوی بوونی ناوچە نەوتییەکانی هەرێم و جۆری گرێبەستی نێوان حکوومەتی هەرێم و کۆمپانیاکان دەگێڕدرێتەوە.

دکتۆر ئاسۆ فەرەیدون دەڵێت: "پێشنیارەکەی حکوومەتی عێراق بۆ هەمواری یاسای بودجەو زیادکردنی نرخی دەرهێنانی نەوتی هەرێم ڕووبەڕووی سێ ئاستەنگ دەبێتەوە لە نێو پەرلەماندا، چونکە بە پێی بڕیاری دادگای فیدراڵی دەرهێنانی نەوت دەسەڵاتی عێراقەو هیچ باسێکیش لە زیادکردنی نرخی دەرهێنان ناکات، واتە بە پێی بڕیاری دادگا دەبێت دەرهێنان و ناردنە دەرەوەی نەوت هەر لە بنەماوە عیراق ئەنجامی بدایە."

ناوبراو هەروەها وتیشی: "ڕەنگە لە کاتی دەنگدان لەسەر هەموارەکە کێشە دروست ببێت، چوونکە مەسەلەکە پێویستی بە دانوستان لەگەڵ کۆمپانیاکان و تورکیاش هەیە. پاشان زیادکردنی نرخی دەرهێنانی نەوتیش ڕەنگە ڕووبەڕووی کێشە ببێتەوە لەگەڵ بڕیاری دادگا."

کۆمپانیاکانی گەنەڵ ئینەرجی، گۆڵف کیسترۆن، ئێج کەی ئێن و چەندین کۆمپانیای تر بە پێی ئەو گرێبەستانەی لەگەڵ حکوومەتی هەرێم هەیانە سەرکارن لە کێڵگە نەوتییەکانی تاوکێ و فیشخاپور، سەرسەنگ و چەمانکێ و کێڵگە نەوتییەکانی تری هەرێمی کوردستان.

کۆمپانیا بیانییەکان کە بۆ دەرهێنان و بەرهەمێنان و ناردنە دەرەوەی نەوت گرێبەستیان لەگەڵ هەرێمی کوردستان هەیە، چەند جارێکی لەگەڵ وەزارەتی نەوتی عێراق بۆ سەرلەنوێ داڕشتنەوەی گرێبەستەکانیان گفتووگۆیان ئەنجام داوە، بەڵام هێشتا ڕێککەوتن ئەنجام نەدراوە.

وەزارەتی نەوتی عێراق دەیەوێت گرێبەستی کۆمپانیاکان هەموار بکاتەوە، چونکە پێیوایە گرێبەستەکان بە جۆرێک ئەنجامدراون لاوازی هەڵوێستی هەرێمیان تێدا قۆستراوەتەوەو پشکیان زیاتر پێدراوە، لەکاتێکدا کۆمپانیاکان دەیانەوێت هەمواری گرێبەستەکان بە جۆرێک بن زۆر جیاواز نەبن لەوەی لەگەڵ هەرێم کردوویانە.