بەپێی هەواڵی کوردپرێس، دەمیرتاش لە گفتوگۆ لەگەڵ تەلەفزیۆنی هالک تیڤی ڕایگەیاند کە هەموو تۆمەتەکانی سیاسیە و بەبێ فشاری حکوومەتی ئێستا، ئێمە دادگایی نەدەکراین چوونکە لە ڕاستیدا هیچ تاوانێکمان ئەنجام نەداوە.

وەڵامەکانی دەمیرتاش بۆ پرسیارەکان دەربارەی کاربەرنامەکە بەم شێوەیە بوو:

‘بۆسفۆڕس نمونەیێکی زۆر گرنگە، وانەی گرنگ هەن بۆ ئەوەی ئۆپۆزسیۆن پەندی لێوەربگرێت’

1-کردەوەی بۆسفۆڕس ڕووبەرێکی لە بزووتنەوەی لاوان دروست کرد کە تورکیا لە مێژە بە چاوی خۆی نەبینیووە. هەروەها هیچ نمونەیەکی سیاسی لە لایەن حیزبەکانی ئۆپۆزسیۆنەوە نەبوو کە هەموو داخوازییەکانی لاوان داپۆشێت.

-بیرتان لە کردەوەی بۆسفۆڕ چییە، کە هەموو شتێک بە پێچەوانەی پێوانەکانی تورکیا یەکدەخەن؟

دەکرێت هەموو ئەو رەهەندە تراژیدیە لە یاسا، سیاسی، ئابوری، ئاکادایمیا، ڕۆژنامەگەری و بێگومان پەروەردە لە تورکیا لە دۆسیەی بۆسفۆڕسدا ببینین. بە ووتەیەکی تر بۆسفۆڕس نموونەیەکی زۆر گرنگە بۆ تێگەیشتن لە پێوەری ئەو قەیرانانەی کە بەهۆی سیستەمی بەڕێوەبردنی ئێستا و ئەو ماڵوێرانییەی بەهۆی ئەم قەیرانانە دروست بووە.

لەو ڕێگایەوە تا کاردانەوەی خوێندکاران و ئەکادیمییەکان، هەموو شتێک لە نزیک بوونەوەی پۆلیس و حکومەت و میدیاوە بۆ هەڵوێستی دەسەڵاتی دادوەری بە ڕوونی ڕەنگدانەوەی کاراکتەری ڕژێم دەکات. بەڵام بە یەکسانی هەموو شتێک لە ناڕەزایەتی قوتابی و ئەکادیمیەوە تا کردار، بە سووربوون و داواکارییەکانیان، نموونەیەکی زۆر باش لە دژایەتی کۆمەڵایەتی دادەنێت.

لێرەدا ئەو وانە گرنگانە هەن کە دەبێت ئۆپۆزسیۆنی سیاسی لەوە فێریان بێت. سەرەڕای هەموو جیاوازییەکان، گەلی بۆسفۆڕس زۆر شت لەبارەی یەکخستنەوەی دەوری داوا دیموکراتییەکان و لەوەش گرنگتر، بەکردەوە هەڵگرتن، باس دەکات. هیوا بە زیندوویی دەهێڵنەوە، خۆیان ڕادەست دەکەن، پشتیوانی کۆمەڵایەتی دروست دەکەن، سنووری شەرعییەت بە باشی هەژمار دەکەن.

وابزانم کە بەرخۆدانی بۆسفۆڕس پێشتر بردراوەتەوە تەنها پێویستمان بە کاتێکی زیاتر هەیە بۆ بینینی دەرەنجامە کردارییەکانی ئەم دەستکەوتنە، تەنانەت وەک خۆی ئەزموونی بۆسفۆڕس بە بەشداری لە کلتوری بەرخۆداندا ڕۆڵی مێژوویی خۆی گێڕاوە.

‘بەداخەوە نزیکبوونەوەی لایەنە سیاسییەکان لە گەنجان پراگماتیستە’

2-گەنجان ئەمڕۆ لە پێگەی زۆر گرنگدان بۆ سیاسەتمەداران. جگە لە ژمارەی دەنگەکان، لە بەشداری سیاسیش بە باشی لەدواوەیە. گەنجان هاوکات لە خەمی گشتگیریی سیاسەتی ناوەندیدان.

-ڕات چییە لەسەر سیاسەتی حزبە سیاسییەکان بۆ گەنجان؟

سیاسەتی گەنجانی حزبە سیاسییەکان و نزیکبوونەوەیان لە گەنجان زۆر پراگماتیستن. دەترسم ماوەیەکی زۆر بەم شێوەیە بێت. گەنجان لەلایەن حزبە سیاسییەکانەوە وەک کەسانی نابەرپرس دەبینرێن کە دەبێت پێشوازی لە دڵیان بکرێت و دەنگەکانیان بەرز بکرێتەوە. بەڵام بێگومان هەرگیز ئەوە ناڵێن. هەموو لایەنێک بەبێ جیاوازی بەردەوام باس لەوە دەکات کە تا چەند گرنگی بە گەنجێتی دەدات کەواتە دووڕووییەک هەیە دەربارەی گەنجێتی، وەک سیاسەتی ژن.

من لە تەمەنی 34 ساڵیدا وەک پەرلەمانتار و هاوسەرۆکی پارتەکە لە تەمەنی 37 ساڵیدا هەڵبژێردرام. ئەمەش لە ئەنجامی ئەو گرنگییەی کە لە ناو حیزبەکەماندا بە گەنجان دەدرا. بۆ من ئاسان نەبوو بۆیە وەک سیاسەتمەدارێک کە ئەزموونی ئەوەی کردووە کە کاری گەنجان لە حزبەکاندا قورسە، پێموایە من بە باشی لە گەنجان تێدەگەم.

‘نابێت گەنجان نوێنەرایەتی بەساڵاچوان قبوڵ بکەن’

من پێموانییە گەنجان بەبێ ئەوەی بە شێوەیەکی کاریگەر بەشداری بڕیاردان بکەن، ڕۆحی گەنج هەڵبگرن بۆ ناو سیاسەت نەک نوێنەرایەتیکردن. بۆیە دەبێت لە ئیدارەکەدا وتەیان هەبێت. هەروەک چۆن پیاو ناتوانێت نوێنەرایەتی ژن بکات، گەنجانیش نابێت نوێنەرایەتی بەساڵاچوان قبوڵ بکەن.

3-دۆزینەوەیەک هەیە کە سەرنجی ڕاکێشام، لە توێژینەوەی “گەنجانی کورد”: لەیەکچوون جیاوازیەکان دەگۆڕێت”. بە پێی ئەم توێژینەوەیە مەیلی ڕادیکاڵکردنی لاوانی کورد کەم بووەتەوە. لەگەڵ ئەوەشدا وا دەردەکەوێت کە زیادبوونی جەخت و داخوازی پەیوەندیدار بە ناسنامەوە لە کورد زیاتر دەبێت. پێتوایە ئەم توێژینەوەیە ئەوە دەردەخات کە لە تورکیا شکانێکی مێژوویی دروست بووە؟

لاوانی کورد دەبێت لە سیاسەتدا چالاک و یەکلاکەرەوە بن. نابێت بۆ هیچ شتێکی کەمتر جێگیر بن.

‘ڕێبەرایەتیی گەنجان گەرەنتی دواڕۆژە’

سیاسەت تەنیا لە حیزبدا ناکرێت، بێگومان دەبێت بەردەوام بن لە بوونی خۆیان بە ڕێکخستن لە هەموو ناوچەکانی ژیاندا. لاوان کراوەترن بۆ گۆڕان و لەم ڕوەوە پێشەنگن. بێگومان ئەوە لاوانە کە بە خێرایترین شێوە خۆیان دەگۆڕن بۆ گۆڕینی کات و شێوازی خەبات. ئەمە شتێک نییە لێی بترسیت، بەڵکو بەخت و گەرەنتییەکی گرنگە بۆ داهاتوو.

4-‘هەستێکی تەواو لە بێکردار و دوژمنایەتی هەیە’

بە هەستی تەواو تۆڵەکردنەوە و یاسای دوژمن نزیک دەبنەوە. بەبێ فشاری حکومەتی ئێستا، ئێمە دادگایی نەئەکراین چونکە لەڕاستیدا هیچ تاوانێکمان ئەنجام نەداوە. ڕەنگە هەندێک لە ڕەوانبێژیەکانمان هەندێک کەسی پێ بێ، من لەوە تێدەگەم و ڕێزم بۆ ئەوە هەیە. بەڵام ئەمە مانای ئەوە نییە کە ڕەوانبێژی ئێمە تاوانە هەموو تۆمەتەکانی ئەمڕۆ سیاسین.

کۆدی هەواڵنێر: 60113