کوردپرێس- یه‌ک له به‌ڕێوه‌به‌رانی پارێزگای کوردستان به‌رگرییێکی ناحه‌زی له ئێواره‌خوانێکی ئاغه‌واتیی پارێزگار و پێداهه‌ڵگوتنی به‌ئه‌نقه‌ستی نوێنه‌رێکی په‌رله‌مان له‌و ڕووداوه و بڵاوبوونه‌وه‌ی هه‌واڵی وه‌رگرتنی دراو له‌لایه‌ن کۆمه‌ڵێک کۆمپانیای ناسراوه‌وه وای کرد باسی کۆمپانیایێکی پێشووی یه‌ک له به‌ڕێوه‌به‌ره سه‌ره‌کییه‌کانی پارێزگا بێته ئاراوه. ئه‌گه‌رچی هۆکار و پاساوی یاسایی وه‌کوو به‌ڵگه بۆ کشانه‌وه‌ی ئه‌و به‌ڕێوه‌به‌ره له کۆمپانیای ناوبراو پاش وه‌رگرتنی پۆسته نوێیه‌که‌ی له پارێزگای کوردستان به‌ده‌سته‌وه‌یه به‌ڵام قه‌ناعه‌ت پێهێنانی کۆمه‌ڵگا له‌م هه‌له قه‌یراناوییه‌ی باری داراییدا زۆر زه‌حمه‌ته. مه‌وزووعه‌که له‌وێدا تووشی گرێ کوێره ده‌بێت که لایه‌نی سیاسیی به‌ڕێوه‌به‌ری پارێزگای کوردستان ئیداره‌ی پارێزگاری به موڵکی خۆیان ده‌زانن و ته‌حه‌مولی ئه‌وه‌یان پێی ناکرێت ده‌موچاوێکی نوێ له نێو خۆیاندا ببینن بۆیه هه‌موو ده‌رفه‌تێکی ده‌قۆزنه‌وه بۆ ئه‌وه‌ی ئه‌ستۆپاکیی باڵی سیاسیی خۆیان بسه‌لمێنن. خراپترین شێوازی به‌رگری کردنی ئه‌و تیمه له به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تیی نوێی پارێزگا ئه‌وه بوو ئێواره‌خوانه‌که‌ی پارێزگاریان پاساو ده‌دا که له تاران به‌ڕێوه‌چوو و ئیدعا ده‌که‌ن تێچووی ئێواره‌خوانه‌که له گیرفانی خودی پارێزگار دراوه و شه‌خسی بوووه. ئه‌وه به‌رگری کردنێکی هه‌ره‌خراپه له‌و بواره‌دا بۆیه زه‌مینه‌ی ڕه‌خساند بۆ سه‌رهه‌ڵدانی ده‌نگۆ و په‌راوێزی ئه‌مدواییه ئه‌گه‌رچی خودی ئه‌و به‌ڕێزانه و هاوبیره‌کانیان له سه‌رووی مه‌جلیسی ئێواره‌خوانه‌که‌وه بوون به‌ڵام به‌و هه‌ڵوێست نواندنانه‌یان سه‌لماندیان که ڕقێکی سیاسییان له شه‌ریکه سیاسییه‌که‌ی خۆیان له ده‌وڵه‌تدا هه‌یه بۆیه له ده‌نگۆکانی پاش ئێواره‌خوانه‌که ئه‌وپه‌ڕی که‌ڵکیان وه‌رگرت. ئه‌گه‌رچی ئه‌م ئاشه به نۆره ده‌گه‌ڕێت و دیاره هه‌موو "یوم لک"ێک "یوم علیک"ێکی به‌دوادا دێت به‌ڵام به‌م ڕه‌فتارانه‌وه ناتوانن ناکارامه بوونی که‌رتی ئیداری و به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تیی ده‌وڵه‌ته‌که‌یان بشارنه‌وه.
له ئاستی وڵاتیشدا هه‌لومه‌رجی ناله‌باری ئابووری خاوه‌ن پشکه‌کانی ده‌وڵه‌تی کارا کردۆته‌وه و ئه‌وانیش داوایان له تیئۆریسیه‌نه سیاسییه‌کان کردوووه نوسخه‌یێکی سیاسییان بۆ بنووسن ئه‌وه‌ش به مه‌به‌ستی ده‌رباز بوون له‌م به‌سته‌ڵه‌که سیاسییه. ئه‌و تاقمه که خۆیان گه‌وره‌ترین خاوه‌ن پشکی ده‌وڵه‌تن هیچ پاساوێکیان بۆ ئه‌م دۆخه ناله‌باره‌ی ده‌وڵه‌ت نییه و هیچ ده‌ره‌چه‌یێک نابینن جگه له‌وه‌ی به‌ره‌و پێش ده‌رباز ببن و به مه‌به‌ستی به‌لاڕێدابردنی ڕای گشتی و پاساودانی ناکارامه‌ییی ده‌وڵه‌ت کێشه‌ی سه‌ره‌کی ده‌گێڕنه‌وه بۆ خه‌وشداریی سیسته‌می چاکسازی بۆیه هه‌وڵ ده‌ده‌ن کار بۆ یه‌کخستنه‌وه‌ی وتاری چاکسازی بکه‌ن بۆ ئه‌وه‌ی باڵی سیاسیی خۆیان له‌م به‌سته‌ڵه‌که ئابووری و سیاسییه ده‌رباز بکه‌ن به‌ڵام دیاره کۆمه‌ڵگا ئه‌وه‌نده‌ش زه‌ین کوێر نییه که ده‌سته‌واژه‌ی "دووپاتی ده‌که‌مه‌وه"ی ئێوه‌یان له‌بیر کردبێت ئه‌و کاته‌ی هه‌موو ده‌وڵه‌تیان به موڵکی خۆیان ده‌زانی و سه‌رخۆش بوون به باده‌ی "ده‌ستکه‌وت" به دوای "شوناس"ی خۆیاندا نه‌ده‌گه‌ڕان ئێستا که گیرفانی خۆیان له گیرفانی گه‌ل پڕ کردوووه که‌وتوونه‌ته بیری نوێخوازی له ڕیفۆرم و چاکسازیدا ئه‌وه‌ش له حاڵێکدا به هه‌له‌ق مه‌له‌قی سیاسی ئه‌م هه‌ژاری و نه‌دارییه‌ی هاووڵاتییان که له کۆمه‌ڵگا سه‌ری هه‌ڵداوه پاساو نادرێت.
پارێزگای بێبه‌ری‌کراوی کوردستان له مار و پله‌ی سیاسیی ئێراندا بێبه‌ش نه‌بوووه. شاراوه نییه که ئیداره‌ی پێنج ساڵه‌ی "ئێلیگارشی"ی چه‌ند که‌سێک چی له‌و پارێزگا ده‌وڵه‌مه‌نده کردوووه. تیمی سیاسیی خاوه‌ن ده‌وڵه‌ت که سه‌ره‌تای سه‌رکه‌وتنی ده‌وڵه‌تی یازده‌هه‌م ئیدعایان ده‌کرد ده‌ڕۆنه ماڵه خۆیان و داوای پشک له‌و ده‌وڵه‌ته ناکه‌ن (دیمانه‌ی سه‌رۆکی ئه‌وکاتی ده‌زگای هه‌ڵبژاردنی به‌ڕێز ڕۆحانی له کوردستان) به‌ڵام زۆری نه‌خایاند شه‌ڕی ده‌سه‌ڵات تا ئاستی سڕینه‌وه و مه‌رگی هاوبیره‌کانیش چوووه پێشێ و به بێ به‌زه‌یی زۆرینه‌ی هاوڕێکانی خۆیان له ده‌زگای هه‌ڵبژاردندا خسته ژێر ته‌گه‌ری به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تیی ئاپارتایدیی خۆیان و له ئه‌نجامدا توانییان هه‌موو جومگه ئابوورییه‌کانی پارێزگای کوردستان بخه‌نه ژێر ڕکێفی خۆیان. "ئه‌و چه‌ند که‌سه" ستراتێژیی "گوشارهێنان له ژووره‌وه و چه‌نه‌لێدان له خواره‌وه" به باشترین شێواز جێبه‌جێ ده‌که‌ن و سه‌رمه‌شقیشیان له‌و ستراتێژییه‌دا مامۆستای شه‌ڕی ده‌روونییانه که له تارانه‌وه کۆدیان بۆ ده‌نێرێت بۆیه ئه‌و ده‌موچاوانه‌یان بۆ پۆسته‌کان هه‌ڵبژارد که به حه‌زی خۆیان بوون و ئێستاش که ته‌گه‌ری ده‌وڵه‌ت له لیتاودا چه‌قیوه و له‌سه‌ر په‌یڕه‌و کردنی لایه‌نی توندڕه‌وی ئێران که تا ئه‌مڕۆش وه‌کوو سوڵتان ده‌ستیان به سه‌ر هه‌موو جومگه‌کانی ده‌سه‌ڵاتی جێبه‌جێکاری وڵاتدا گرتبوو هه‌وڵیان دا خۆیان له به‌شی گه‌نده‌ڵکاری ده‌وڵه‌ت دوور بخه‌نه‌وه. ئه‌وه‌ش له حاڵێکدایه هاوبیره‌کانیان له ده‌وڵه‌تدا هه‌موو جومگه حه‌یاتییه‌کانی ئێرانیان له ژێر ڕکێفدا بوو و نه‌یانتوانی نه له باری سیاسه‌تی ده‌ره‌وه و نه له باری سیاسه‌تی ئابووریی ناوخۆوه هه‌نگاوێکی کرداری هه‌ڵبگرن ئێستاش وه‌عد و به‌ڵێنی خه‌یاڵیی ئه‌و تاقمه وه‌کوو نوکته و پێکه‌نین له تۆڕه کۆمه‌ڵایه‌تییه‌کاندا بڵاو ده‌کرێته‌وه.
هه‌موان ده‌زانن ماوه‌ی پێنج ساڵی ڕابردوو به‌رده‌وام بوونی "ئه‌و چه‌ند که‌سه" له سیسته‌می ئیداریی پارێزگای کوردستاندا هێڵی سووری باڵێکی سیاسیی تایبه‌تی ده‌وڵه‌ت بوو که به ئاشکرا له‌لایه‌ن ده‌سه‌ڵاتی ڕیفۆرمخوازی وڵاته‌وه به که‌رتی به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تیی پێشوو و ئێستای پارێزگا ڕاگه‌یێندراوه و به ئاشکرا بریکاره حیزبییه‌کانی سه‌رۆک کۆمار و ژماره‌یێک ده‌ستی پشتی په‌رده له ده‌وڵه‌ته‌وه ڕایان‌گه‌یاندوووه تا ئه‌و کاته‌ی ئه‌وان له ده‌سه‌ڵاتدا ببن ده‌بێت "ئه‌و چه‌ند که‌سه" به‌رده‌وامن له پۆسته‌کانیان و به‌داخه‌وه "ئه‌و چه‌ند که‌سه" خۆیان به نوێنه‌ری ڕای گشتیی کوردستان ده‌زانن.
"ئه‌و چه‌ند که‌سه" هیچیان خوێنه‌واری و پسپۆڕییه‌که‌یان پێوه‌ندیی به پۆسته‌کانیانه‌وه نییه و خاڵی هاوبه‌شی هه‌موویان حه‌یات و پێکه‌وه‌ژیانی سیاسییانه که ژووری فیکری حیزبی له سنه و تاران یه‌کی خستوون و دوایین ئه‌نجامی دانیشتنه‌کانی ئه‌و ژووره فیکرییانه ڕووداو و په‌راوێزه‌کانی هه‌ڵبژاردنی ساڵی 96 بوو که به‌داخه‌وه ئه‌نجامێکی باشی بۆ پارێزگای کوردستان لێنه‌که‌وته‌وه و دۆسیه‌ی ژماره‌یێک له‌و که‌سانه ئێستاش له مه‌رجه‌عی داددا کراوه‌یه و خوێندنه‌وه‌ی بۆ ده‌کرێت.
به‌م هه‌موو ڕسوایییه‌وه دیسان کاتی هه‌ڵبژاردن خوڵ ده‌که‌نه چاوی خه‌ڵکه‌وه و به دروشمی قه‌ومی و پڕۆژه‌ی خه‌یاڵی هه‌ست و مه‌عنه‌ویاتی پاکی هاووڵاتییان ده‌بزوێنن و ڕای گشتی به‌لاڕێدا ده‌به‌ن و به‌م شێوازه پاساو ده‌هێننه‌وه بۆ دواکه‌وتووییی پارێزگای کوردستان. ئه‌وه‌ش له حاڵێکدایه له ماوه‌ی پێنج ساڵه‌ی ده‌سه‌ڵاتی به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تیی حیزبیی "ئه‌و چه‌ند که‌سه" هیچ له‌مپه‌رێک نه‌بوووه بۆ دامه‌زراندن و به‌کارهێنانی شه‌خسییه‌تی سه‌ر به‌و ڕه‌وته و په‌یکه‌ره‌ی به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی له‌و چه‌ند ساڵه‌دا له نێو ئه‌و چه‌ند که‌سه‌دا تواوه‌ته‌وه به‌وه‌شه‌وه هیچ پێوه‌رێکی گه‌شه‌پێدان و پێشکه‌وتنیان نه‌گۆڕیوه و ته‌نانه‌ت له زۆر پێوه‌ریشدا به گوێره‌ی ئه‌و ئامارانه‌ی به‌ده‌سته‌وه‌ن دواکه‌وتنیان تۆمار کردوووه هه‌ر بۆیه‌ش هیچ بیانوو و پاساوێکیان نییه که "ئه‌و چه‌ند که‌سه" له گه‌نده‌ڵی و ناکارامه بوونی ده‌وڵه‌ت ده‌رباز ببن. ده‌سه‌ڵاتی به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تیی پێنج ساڵه‌ی ده‌وڵه‌ت له پارێزگای کوردستان به ته‌واوه‌تی له ژێر ڕکێفی "ئه‌و چه‌ند که‌سه"دا بوووه و حوکمی پله و پۆست پێدانی که‌س و کاری ئه‌و تیمه ڕاسته‌وخۆ له تارانه‌وه ده‌رکراوه و پارێزگای کوردستان ده‌وری نه‌بوووه له هێشتنه‌وه یان له‌کارلادانی ئه‌و فه‌رمانبه‌رانه. چاوه‌ڕوان ده‌کرا پاش هاتنی پارێزگاری نوێ کۆمه‌ڵێک گۆڕانکاری بۆ چاکسازی و پێشخستنی دۆخی ئابووری و سیاسیی پارێزگاکه ڕوو بدات به‌ڵام ئه‌و ئاواته به دڵی خه‌ڵکی کوردستانه‌وه مایه‌وه. نیشانه‌کانیش ئه‌وه ده‌سه‌لمێنن پارێزگاری ئێستا له‌سه‌ر پێشنیار و ڕاسپارده‌ی لایه‌نێکی دیاری‌کراو پاشه‌کشێ کردوووه له ئاڵوگۆڕپێکردن و گواستنه‌وه‌ی "ئه‌و چه‌ند که‌سه" بۆ ئه‌وه‌ی که‌مترین ئه‌نجامی هه‌بێت له ڕووداوه‌کانی ئه‌مدواییه‌ی ئیداره‌ی پارێزگای کوردستان.
کۆدی هه‌واڵنێر: 60103
Your Comment