-
۳۱ی ئاب برینێکی قووڵ لە مێژووی سیاسی کوردەکانی عێراقدا/ محەمەد هادیفەر
بەشی عێراق و هەرێمی کوردستان- هەرێمی کوردستانی عێراق لە مێژووی کورتی سیاسیی خۆیدا پاش ڕاپەڕینی شەعبانییەی ۱۹۹۰ تاکوو ئێستا هەوراز و نشیوی زۆری تێپەڕاندووە کە سەرەکیترینیان بریتین لە پێکهێنانی پەرلەمان، شەڕی ناوخۆیی سەخت و دەستوەردانی سەدام لە ۳۱ی ئابی ۱۹۹۶ لە ململانێ ناوخۆییەکانی هەرێم، بە دوو ئیدارەیی بوونی هەرێمی کوردستان، ڕووخانی ڕەژیمی بەعس و هەڵبژادنی گشتیی عێراق و بەشداریی کوردەکان لە حوکمڕانیی عێراقدا دوای ئەوەی جەلال تاڵەبانی بە سەرۆککۆماری ئەو وڵاتە هەڵبژێردرا و پاشان هێرشی داعش لە ساڵی ۲۰۱۴ و پاشان ڕیفراندۆمی ئەیلوولی ۲۰۱۷ و پاش ئەوەش بابەتی کەرکووک و هاتنی هێزە عێراقییەکان؛ کە هەر کام لەم ڕووداوانە دۆسیەیەکی تایبەت بەخۆی هەیە. بەڵام ڕووداوەکانی ۳۱ی ئاگوست کە لە ئەدەبیاتی سیاسیی کوردەکانی عێراقدا بە ۳۱ی ئاب ناسراوە یەکێک لە ڕۆژە ڕەشەکانی مێژووی سیاسیی کوردەکانی ئەم وڵاتەیە.
-
پارتی: هەموو بارەگاکانمان لە کەرکووک وەردەگرینەوە
بەشی عێراق و هەرێمی کوردستان- پارتی دیموکراتی کوردستان جەخت لە وەرگرتنەوەی تەواوی بارەگاکانی لە شاری کەرکووک دەکاتەوە.
-
ئاڵنگارییەکانی بەردەم سەربەخۆ بوونی دەسەڵاتی دادوەری لە هەرێمی کوردستان
بەشی عێراق و هەرێمی کوردستان- دوای لێدوانێكى ڕێکخەری پەیوەندیە نێودەوڵەتیەکانی هەرێمی كوردستان سهبارهت بهپرسى دهسهڵاتى دادوهرى و دادگاكان له ههرێمى كوردستان كه ڕایگهیاند، دادگاکان لە هەرێم سەربەخۆن و هیچ لایەنێکی ناوخۆیی و دەرەکیش بۆیان نییە دەست لە کاروباریان وەربدات، سهرۆكى ههرێم ڕایگهیاند: "دادگاکان لەژێر گوشاری سیاسیدان و دەسەڵاتی دادوەری ڕووبەڕووی تەحەدیات و کێشەی گەورە دەبێتەوە".
-
لە سەلاحەدین بەربژێرانى یەکێتى و پارتى دەچنە نێو لیستە عەرەبییەکانەوە
بەشی عێراق و هەرێمی کوردستان- لە سنوورى پارێزگاى سەلاحەدین بەربژێرانی پارتی و یەکێتی بۆ هەڵبژاردنی ئەنجوومەنی پارێزگاکان دەچنە نێو لیستە عەرەبییەکان.
-
بەرپرسی فەرمانگەی پەیوەندییەکانی دەرەوەی حکومەتی هەرێم:
عێراق بۆ وەرگرتنی ۱ ملیار و ۵۰۰ ملیۆن دۆلار، زەرەری پێنج ملیار دۆلاری لە خۆی و هەرێم داوە
بەشی عێراق و هەرێمی کوردستان- بەرپرسی فەرمانگەی پەیوەندییەکانی دەرەوەی حکوومەتی هەرێم رایگەیاند، حکوومەتی عێراق بۆ وەرگرتنی ملیارێک و ۵۰۰ ملیۆن دۆلار لە تورکیا زەرەری پێنج ملیار دۆلاری لە خۆی و هەرێم داوە.
-
وتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئێران:
۲۸ی خەرمانان مۆڵەتی چەکداماڵین لە گرووپە نەیارەکانی ئێران لە عێراق کۆتایی دێت
بەشی ئێران- وتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئێران ڕایگەیاند، عێراق پابەندبووە تا کۆتایی مانگی ۹ گرووپە چەکدارە نەیارەکانی ئێران لە وڵاتەکەیدا له چهک دابماڵێت.
-
ئەندامی پێشووی لیژنەی نەوت و وزە لە پەرلەمانی عێراق تایبەت بۆ کوردپرێس:
عێراق پێویستی بە هەناردە کردنی نەوت لە ڕێگای تورکیاوە نییە و دەتوانێت نەوتی هەرێم بە غازی ئێران بگۆڕێتەوە
بەشی عێراق و هەرێمی کوردستان- غالب محەمەد لە گفتوگۆ لەگەڵ کوردپرێسدا ڕایگەیاند عێراق پێویستی بەوە نییە نەوت هەناردە بکات و ئەتوانێت هەر ئەم نەوتەی هەرێمی کوردستان لەناوخۆدا سەرفی بکات یان لەبەرامبەر غادا بیدات بە ئێران.
-
سهرۆکى فراکسیۆنى نهوهى نوێ:
خۆپیشاندانهکانى کهرکووک دژى پارتى هیچ نییە جگە لە سیناریۆیەکی دروستکراو
بەشی عێراق و هەرێمی کوردستان- سهرۆکى فراکسیۆنى نهوهى نوێ له پهرلهمانى عێراق ڕایدهگهیهنێت، ئهو کێشانهى ئهو بهناو کێشه دروستکراوانهى له کهرکووک ڕوودهدات لهنێوان پارتى و هاوپهیمانهکانى، تهنها سیناریۆیه.
-
هەسەدە ئۆپەراسیۆنێکی لە دژی داعش لە دێرەزوور دەستپێکرد
بەشی سووریا- هێزەکانی سووریای دیموکرات لە دێرەزوور بۆ بەدواداچوونی شانەکانی رێکخراوی داعش ئۆپەراسیۆنێکیان بە پاڵپشتیی هاوپەیمانان دەستیپێکرد.
-
بەهۆی بۆردوومانێکی ئیسرائیلەوە کارەکانی فڕۆکەخانەی حەڵەب ڕاگیرا
بەشی سووریا- بۆردوومانێکی ئیسرائیل فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی حەڵەبی کردوەتە ئامانج و بەو هۆیەشەوە فڕۆکەخانە نێودەوڵەتییەکە لەکارکەوتووە.
-
بافڵ تاڵەبانی: یەکێتیی نیشتمانی لەمەودوا دوو ساڵ جارێک کۆنگرە دەبەستێت
بەشی عێراق و هەرێمی کوردستان- بەسەرپەرشتیی سەرۆکی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان ئەنجوومەنی سەرکردایەتیی ئەو حزبە کۆ بووەوە.
-
کورد دەوڵەتی لەبەر پەرتەوازەیی خۆی بۆ دروست نابێت
بەختیار عەلی نووسەر و بیرمەندی ناوداری کورد ڕایگەیاندووە یەکێتی و پارتی ئۆپۆزسیۆنیان لە هەرێمی کوردستان بۆ قەرەقۆزێک گۆڕیوە شایەنی گاڵتە و پێکەنینە.
-
لەزاری ئەندامی لیژنەی نەوت و گازی پەرلەمانی عێراقەوە:
مەرجەکانى تورکیا بۆ دەستپێکردنەوەى هەناردەی نەوتی هەرێمی کوردستان
بەشی عێراق و هەرێمی کوردستان- ئەندامێکی لیژنەی نەوت و گازی پەرلەمانی عێراق ڕایگەیاند، تورکیا شەش مەرجی بۆ دەستپێکردنەوەی هەناردەکردنی نەوتی هەرێمی کوردستان پێشکەش کردووە، لەوانە کشاندنەوەی سکاڵای دووەمی حکوومەتی عێراق لە دادگای نێودەوڵەتیی ناوبژیوانیی پاریس.
-
دژهتیرۆری پارتی:
فڕۆکهی تورکیا ئۆتۆمبێلێکی پەکەکەیان له پێنجوێن کرده ئامانج
بەشی عێراق و هەرێمی کوردستان- دژهتیرۆری کوردستان رایگهیاند فڕۆکەی بێفڕۆکەوانی سوپای تورکیا ئۆتۆمبێلێکی چەکدارانی پەکەکەی له پێنجوێن کرده ئامانج و بەهۆیەوە 3 چەکدار کوژران.
-
شاندێکی ئەمریکی سەردانی ناوچەکانی ژێر دەسەڵاتی ئۆپۆزسیۆنی سەربە تورکیایا لە سووریا کرد
بەشی سووریا- شاندێکی ئەمریکی سەردانی ناوچەکانی باکووری رۆژئاوای سووریای کرد، ئەم سەردانەش بەیەکەم سەردانە لە دوای تێپەرینی 10 ساڵ بە سەر سەردانەکەی جۆن مەککەین سیناتۆری ئەمریکا.
-
میت کوژرانی بەرپرسێکی باڵای PKKی لە باکووری عێراق ڕاگەیاند
بەشی تورکیا- دەزگای هەواڵگریی نیشتمانیی تورکیا کوژرانی بەرپرسی نامەبەریی پەکەکەی لە عێراق-سووریا، لە ئۆپەراسیۆنێکدا لە ناوچەی گارا ڕاگەیاند.
-
سوڵتان ئۆزجان و جیهاد کرکازاک، وەکوو هاوسەرۆکی نوێی هەدەپە هەڵبژێردران
بەشی تورکیا- لە چوارەمین کۆنگرەی نائاسایی پارتی دیموکراتی گەلاندا هاوسەرۆکانی نوێی پارتەکە هەڵبژێردران.
-
پارێزگاری کوردستان تایبەت بۆ کوردپرێس:
باشماخ دەروازەیەکی ستراتێژیکە بۆ ئێران/ سامان بە مەعیشەتی سنوورنشینەکان دەدرێت
لەم ڕۆژانەدا کوردستان بەبۆنەی هاتوچۆی زیارەتکارانی ئەربەعینەوە قەرەباڵغە و سنووری باشماخی مەریوان لە ساڵی ڕابردووەوە وەکوو دەروازەیەک بۆ ئەم کارە چالاک کراوە. لەلایەکی دیکەوە «دەفرایەتیی سنوور» بۆ کوردستان دەبێت بەشێوەیەکی تایبەت و پسپۆڕانە ئاوڕی لێبدرێتەوە. بۆیە ئاژانسی کوردپرێس لە دیمانەیەکی تایبەتدا لەگەڵ ئیسماعیل زارعی کووشا، پارێزگاری کوردستان دەسکەوتەکانی ئەربەعین بۆ کوردستان و پلانەکانی حکوومەت بۆ گەشەپێدان بە سنوورەکانی پارێزگای تاوتوێ کردووە کە لە درێژەدا دەیخوێننەوە:
-
پەرلەمانتارێکی عێراق باس لە گرنگترین خاڵە ناکۆکەکانی نێوان هەرێم و بەغدا لەسەر یاسای نەوت و غاز دەکات
بەشی عێراق و هەرێمی کوردستان- پەڕلەمانتارێکی سەر بە هاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا گرنگترین ئەو خاڵانەی ئاشکرا کرد کە هەرێم و بەغدا لەسەر تێپەڕاندنی یاسای نەوتو غاز لەسەری ناکۆکن.
-
سێ وڵات پڕۆژەی یەکخستنەوەی پێشمەرگەیان ئامادە کردووە
بەشی عێراق و هەرێمی کوردستان- بەرێوەبەری توێژینەوە و پەرەپێدانی چاکسازی پێشمەرگە رایگەیاند: وڵاتانی ئەمریکا و بەریتانیا و ئەڵمانیا ٣٥ پڕۆژەی جیاوازیان بۆ یەکخستنەوەی هێزەکانی پێشمەرگە ئامادەکردووە.
-
تا ئێستا لەنێوان هەولێر و بەغدا رێککەوتن لەبارەی داهاتە نانەوتییەکان نەکراوە
بەشی عێراق و هەرێمی کوردستان- سەرۆکی فراکسیۆنی پارتی لە پەرلەمانی عێراق، لەبارەی گفتوگۆکانی نێوان هەرێم و بەغدا، دەڵێت، تا ئێستا رێککەوتن لەبارەی چەند بابەتێک لەنێوان بەغدا و هەولێر نەکراوە، لەوانەی داهاتە نانەوتییەکان.
-
لە مەنبج چوار منداڵ بەهۆی مینێکی چێندراو گیانیان لەدەستدا
بەشی سووریا- چوار منداڵ لە ئەنجامی تەقینەوەی مینی چێندراو، لە گوندی قەرت ویران لە مەنبجی باکووری سووریا گیانیان لەدەستدا.
-
میدیای نزیک لە مەسروور بارزانی:
دزی و تیرۆر و خۆفرۆشییەکانی برایانی تاڵەبانی، مەترسی لەسەر قەوارەی کوردستان دروست کردووە
بەشی عێراق وهەرێمی کوردستان- ماڵپەڕی باسنیووزی نزیک لە سەرۆکی حکوومەتی هەرێمی کوردستان لە ڕاپۆرتێکدا دەنووسێت: بەهۆی دزی و تیرۆر و خۆفرۆشییەکانی بافڵ و قوباد تاڵەبانی، مەترسی لەسەر قەوارەی هەرێمی کوردستان دروست بووە، بە جۆرێک کە ڕۆژانە هەزاران کەس لە خەڵکی سلێمانی و هەموو هەرێمی کوردستان و عێراق، باجی ئەو کارە خراپانەیان دەدەن.
-
بەهۆی ناکۆکیی نێوان تیمی یەکێتی و پارتییەوە کێشەکان لە وەزارەتی پێشمەرگە درێژەی هەیە
بەشی عێراق و هەرێمی کوردستان- ئەمینداری گشتیی وەزارەتی پێشمەرگەی حکوومەتی هەرێمی کوردستان دەڵێت پەیوەندی نێوان تیمی یەکێتی و پارتی لە ناو وەزارەتی پێشمەرگە زۆر خراپە.
-
مەسروور بارزانی بۆ وەزیری دەرەوەی تورکیا:
پێویستە پڕۆژەی ڕێگەی پەرەپێدان بە هەماهەنگی کردن لەگەڵ هەرێمی کوردستان جێبەجێ بکرێت
بەشی عێراق و هەرێمی کوردستان- لە دیدارێکدا مەسروور بارزانی و وەزیری دەروەی تورکیا دوا پەرەسەندنەکانی عێراق و ناوچەکە و پەرەپێدانی پەیوەندیی دوولایەنە تاوتوێ کرا.
-
ئەندامی کۆنسەی بەڕێوەبەریی KCK:
سیاسەتەکانی پارتی بەم شێوەیە بەردەوام بێت، PKK ڕووبەڕووی دەبێتەوە
بەشی تورکیا- ئەندامی کۆنسەی بەڕێوەبەریی کەجەکە ڕایگەیاند: ئەگەر پارتی دیموکراتی کوردستان بەردەوام بێت لە سیاسەتەکانی ئێستای، ئەوا PKK ڕووبەڕووی دەبێتەوە.
-
وتەبێژی یەکگرتووی ئیسلامی تایبەت بۆ کوردپرێس:
داوامان لە وەزیری دەرەوەی تورکیا کرد کێشەی پەکەکە لە ڕێگای سیاسییەوە چارەسەر بکرێت و نەهێندرێتە ناو خاکی هەرێم
بەشی عێراق و هەرێمی کوردستان- وتەبێژی یەکگرتووی ئیسلامیی کوردستان لەبارەی کۆبوونەوەی حزبەکەی لەگەڵ هاکان فیدان وەزیری دەرەوەی تورکیا بە کوردپرێسی وت: پرسی زۆر لەوان بابەتی ئاو و وزە و پرسە ئەمنییەکان لەو دیدارەدا باسی لەسەر کرا و ئێمە وەکوو یەکگرتووی ئیسلامی داوامان کرد کە کێشەکانی ناوخۆی تورکیا نەهێندرێتە ناو خاکی ئێمە و لە پرسی پەکەکەدا ئەم کێشە دەبێت لە ڕێگای سیاسییەوە چارەسەر بکرێت.
-
بەختیار عەلی: کورد دەوڵەتی لەبەر پەرتەوازەیی خۆی بۆ دروست نابێت
بەشی عێراق و هەرێمی کوردستان- بەختیار عەلی نووسەر و بیرمەندی ناوداری کورد ڕایگەیاندووە یەکێتی و پارتی ئۆپۆزسیۆنیان لە هەرێمی کوردستان بۆ قەرەقۆزێک گۆڕیوە شایەنی گاڵتە و پێکەنینە.
-
سەعدی پیرە:
یەکێتی ناگەڕێتەوە بۆ سیستمی هاوسەرۆکی
بەشی عێراق و هەرێمی کوردستان- ئەندامێکی مەکتەبی سیاسیی یەکێتی دەڵێت، سیستمی هاوسەرۆکی لەنێو یەکێتیدا کۆتایی هاتووە و ناگەڕێنەوە بۆ ئەو سیستمە.
-
بارزانی و مارک سترۆ کێشەکانی نێوان هەولێر و بەغدایان تاوتوێ کرد
بەشی عێراق و هەرێمی کوردستان- مەسروور بارزانی، سەرۆكی حكوومەتی هەرێمی كوردستان پێشوازیی لە مارک سترۆ، كونسوڵی گشتیی نوێی ئەمریكا لە هەرێمی كوردستان كرد.